Dosya uzantıları ve anlamları

Dosya uzantıları ilgili dosyanın türünü belirttikleri için oldukça önemlidir. Bu uzantılar, dosya isminin sonuna eklenerek ilgili dosyanın hangi uygulamayla açılması gerektiği konusunda kullanıcıya ipucu verir. Aşağıdaki uzantıları inceleyerek merak ettiğiniz uzantıların işlevini öğrenebilir, hangi uygulamayla açılabileceğini öğrenebilirsiniz.

.$$$ – Bazı geçici dosyalar bu uzantıyı taşır, bellekte yüklü bir uygulama bulunmuyorsa bu dosyaları silmenizde bir sakınca yoktur.

.386 – Takas dosyası, Windows XP’den önceki 32 bit’lik Windows sürümleri tarafından kullanılan sanal bellek dosyasıdır.

•.ANI – Animasyonlu fare imleçleri, kullanmak için C:\Windows\Cursors klasörüne kopyalamanız yeterlidir.  .ARJ – ARJ, uzun dosya isimlerini desteklemediği için artık yaygın olarak kullanılmayan bir dosya sıkıştırma ve arşivleme formatıdır.

.ASP – Active Server Page (Aktif Sunucu Sayfası – ASP) sayfaları, sunucu tarafından çalıştırılan, web sitelerinin dinamik içerik sunmalarına olanak tanıyan dosyalardır. Çalıştırılmaları için gerekli ASP eklentilerine sahip bir web sunucusuna ihtiyacınız bulunur.

AVI – Çeşitli codec’lere sahip video ve ses parçalarını barındırabilen dosyalardır.
AVI dosyalarını görüntüleyebilmeniz için, içerdiği ses ve görüntü parçalarının codec’leri sisteminizde yüklü bulunmalıdır

•.BAK – Dosyaların yedek amaçlı kopyaları BAK uzantısına sahiptir. Bu dosyalar ana uygulama tarafından geçici olarak oluşturulur. .BAT – Yığın dosyalarının uzantısı .BAT’tır. Bu dosyaları çalıştırdığınızda bi sıra DOS komutu art arda çalıştırılır.

•.BIN – .BIN dosya uzantısı CD/DVD imajlarının sonun da eklenir. BIN CD/DVD imajları Daemon Tools kullanılarak açılabilir.

.CAB – Microsoft tarafından hayata geçirilmiş ZIP benzeri bir sıkıştırma ve arşivleme formatıdır. Windows’un güncel sürümleri herhangi bir yardımcı uygulamaya ihtiyaç duymadan CAB arşivlerinin içeriğini görüntüleyebilir.

•.CMD, .COM, .EXE – İkili veri barındıran çalıştırılabilir dosyalardır. •.CSS – Web ortamında kullanılan hazır stil şablonlarıdır. Ana dokümandan çağrılan CSS dosyaları, yazı tipi, büyüklüğü, satır aralığı gibi parametreler etki eder.

•DAT – Genel veri dosyası. Video CD’lerde bulunan DAT dosyalarıysa sıkıştırılmamış ses ve MPEG görüntü barındıran basit video dosyalarıdır. .DLL – Açılımı dynamic link library olan DLL dosyaları, uygulamalarının çalışabilmesi için gerekli fonksiyonlar içerir.

•.DOC-.DOCX – Microsoft Word dokümanı. Word dokümanları Microsoft Word ile açılabildikleri gibi, Wordpad, OpenOffice gibi yazılımlarla da açılabilir.

.HTM, .HTML – Çeşitli komutlar kullanılarak biçimlendirilmiş, web tarayıcılar tarafından görüntülenebilen, metin tabanlı dosyalardır. HTML formatındaki dosyalar basit bir metin editörüyle oluşturulabileceği gibi Frontpage, Dreamveawer gibi yazılımlarla da hazırlanabilirler.

•ICO – Windows simge (icon) dosyası.

.INF – Bilgi (Information) dosyaları. Genellikle salt metin içeren bu dosyalar, bir uygulama veya dosya hakkında bilgi içerebildikleri gibi donanım sürücülerinin yüklenmesine de aracılık ederler. Donanım sürücülerinin bulunduğu klasördeki INF dosyasını inceleyerek hangi donanıma ait olduğunu ortaya çıkarabilir, INF dosyası üzerine sağ tıklayarak Yükle’yi seçip ilgili aygıt sürücülerinin yüklenmesini sağlayabilirsiniz.

•.MP3 – MPEG l video dosyalarının 3. katmanı olan ses katmanı ayrılarak bu katmana MP3uzantısı verilmiştir. MP3 dosyaları hemen her medya oynatıcı tarafından görüntülenebilir.

.MPE, .MPEG, . MPG – Motion Pictures Expert Group tarafından geliştirilmiş olan bir formattır. Video dosyaları bu uzantıyı taşır.

.PNG – Açılımı “Portable Network Graphics” olan bu imaj formatı halen yaygın olarak kullanılmaktadır. Imajları yüksek oranda sıkıştırabilen bu format, görüntüde herhangi bir kayba sebep olmaz.

•.PPS – PowerPoint Slayt göserisi. Bir PowerPoint sunumunun (PPT) uzantısını PPS olarak değiştirirseniz dosyanın üzerine çift tıkladığınızda sunum otomatik olarak dönmeye başlar.

.PPT – PowerPoint sunum dosyaları PPT uzantısını taşır ve Microsoft PowerPoint uygulamasıyla açılabilir.

.MOV, .QT – QuickTime dosyaları, Apple tarafından sunulan QuickTime uygulaması kullanılarak görüntülenebilir. Bu iki uzantıya sahip olan dosyalar, bir müzik parçası, video görüntüsü veya çevresel görüntü barındırabilir.

.RAR – Yüksek sıkıştırma oranı sağlayabilen bir sıkıştırma / arşivleme dosya türü, WinRaR kullanılarak açılabilir.

.REG – Kayıt dosyası. Bu dosyaların üzerine çift tıkladığınızda içerisindeki bilgiler Windows Kayıt Defteri’ne (Regedit.exe) işlenecektir.

.RTF – Rich Text Format (Zengin metin biçimi). Microsoft tarafından hayata geçirilmiş, yazı tipi, renk ve vurgulama barındıran metin tabanlı dosyalar hazırlamanıza olanak tanıyan bir formattır.

•.TAR – “Tape Archive” ifadesinin kısaltılmasından oluşan bu uzantı UNIW tabanlı işletim sistemlerinde kullanılır. TAR dosya formatında arşivlenip bir araya getirilen dosyalarda sıkıştırma işlemi gerçekleştirilmez. TAR dosyaları zaman zaman yardımcı uygulamalarla sıkıştırılarak .tar.gz, .tar.Z veya .tgz. gibi uzantılara kavuşurlar.

•.TIF, TIFF – Grafik dosyalarıdır.

.XLS – .XLSX – Excel çalışma tablosu. Tahmin edilebileceği gibi Microsoft Excel uygulamasıyla oluşturulabilir ve açılabilir.

•.ZIP – Sıkıştırılmış arşiv dosyasıdır. Çeşitli sıkıştırma uygulamaları tarafından oluşturulabilen ve açılabilen dosya türüdür. Windows Me ve üzeri işletim sistemleri ZIP dosyalarını açmak için herhangi bir uygulamaya ihtiyaç duymazlar.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *